نبرد عربستان و نفت شیل

زمانیکه خیلی ها تو ایران دچار این سوئ برداشت بودن که هدف عربستان از عدم کاهش تولید نفت؛ ضربه به ایران هست. من تو این وبلاگ نوشتم که مهم ترین هدف عربستان ضربه زدن به تولید نفت شیل در امریکاست. (البته من اون پست رو بعد از مدتی به دلایلی حذف کردم).

به هر حال عربستان یک جنگ تمام عیار رو علیه تولید کنندگان نفت شیل در امریکا راه انداخت؛ اما به نظر میرسه تولید کنندگان نفت شیل  دارن سرسختانه مقاومت می کنن و بعیده که تو این جنگ نفتی تسلیم عربستان بشن. عربستان دست به بازی پر ریسکی زد که بعیده بتونه ازش پیروز بیرون بیاد. (البته اگر عربستان تو این جنگ نفتی بر علیه نفت شیل امریکا پیروز بشه به نفع همه تولید کنندگان نفت از جمله ایران هم هست). اتفاقی که در عمل افتاده اینه که تولید کنندگان شیل خودشون رو با شرایط وفق دادن (بدون اینکه به طور کامل از بازار خارج شن) حالا اگر عربستان و بقیه اعضای اپک هم بخوان دست از جنگ نفتی بکشن و تولید رو کاهش بدن هم خیلی نمی تونه قیمت نفت رو افزایش بده؛ چرا که به ازای هر بشکه نفتی که کاهش پیدا کنه تولید کنندگان نفت شیل به همون نسبت تولیدشون رو افزایش میدن. مگر اینکه اعضای اپک خیلی خیلی زیاد تولیدشون رو کاهش بدن که در این حالت علاوه بر اینکه بازارشون رو از دست میدن افزایش قیمت نفت در این حالت اونقدری نخواهد بود که ضرر کاهش تولیدشون رو جبران کنه.

من اون موقع امیدوار بودم عربستان با عدم کاهش تولید و پایین اومدن قیمت نفت بتونه کاری کنه که تولید نفت شیل به طور کامل متوقف بشه، ولی این طور نشد.

در شرایط فعلی تولید کنندگان بزرگ نفت در شرایط بدی قرار گرفتن و اپک ابزار قدرتمند خودش رو برای کنترل بازار (یعنی دستکاری میزان تولید) از دست داده و عملا دیگه یه سازمان تشریفاتی باید حسابش کنیم.

به هر حال کم کم باید بپذیریم که نفت بالای صد دلار یک رویای شیرین بود که تموم شده و دیگه بعیده تا سال های سال قیمت نفت بتونه به 100 دلار حتی نزدیک بشه.

---------------------------------

دلیل نوشتن این پست؛ گزارش نشانه‌های شکست در «جنگ نفتی» عربستان علیه تولیدکنندگان خارجی در سایت تابناک بود. که من بخشیش رو اینجا کپی میکنم.

به گزارش «تابناک»، نشریه «فوربس» در مطلبی به قلم ناتان واردی به بررسی رویکردهای جدید نفتی عربستان سعودی پرداخته و می نویسد این کشور تاکنون حدود 100 میلیارد دلار در جنگ نفتی با تولیدکنندگان نفت «شِیل» آمریکا و همچین دیگر تولیدکنندگان نفت ارزان قیمت، هزینه کرده است.

تصمیم یک سال پیش عربستان سعودی در خودداری از کاهش تولید به منظور حمایت از قیمت های نفت، سبب شده هم قیمت نفت برنت و هم وست تگزاس اینترمدییِت به زیر 50 دلار در هر بشکه سقوط کند؛ اما سعودی ها برای پیروزی در نبرد خود، به صرف مبالغ بسیار بیشتری نیاز دارند.

اکنون، نشانه هایی وجود دارد مبنی بر اینکه سعودی ها سعی دارند با استفاده از استقراض بین المللی، به استراتژی خود در این زمینه شدت ببخشند. بر همین اساس، این کشور قصد دارد با قرض گرفتن مبالغی در بازار اوراق قرضه بین المللی، منابع مالی بیشتری را به نبرد خود برای حفظ سهم در بازار نفت اختصاص داده و ادامه فعالیت را برای تولیدکنندگان شیل آمریکا غیرممکن سازد.

در این میان، عربستان سعودی برای پیشبرد و ادامه پروژه های اجتماعی خود به پول نیاز دارد؛ زیرا کسری بودجه این کشور به دلیل کاهش درآمدهای نفتی، به شکل فزاینده ای رو به افزایش است. افزون بر این، مداخله نظامی پرهزینه این کشور در یمن، فشار اقتصادی را بر آن دوچندان کرده است.

این روند در شرایطی جریان دارد که تولیدکنندگان نفت شیل آمریکایی، به قدرتمندترین نیرو در بازار جهانی نفت تبدیل شده اند. ایگور سچین، رئیس شرکت «روس نفت» اخیراً گفت نفت شیل آمریکا با پشتوانه 150 میلیارد دلار قرضه، به سمت کنترل بازار جهانی نفت پیش می رود.

به هر ترتیب، عربستان سعودی تاکنون نتوانسته در مبارزه خود علیه نفت شیل آمریکا به پیروزی های چشمگیری دست پیدا کند. البته تعداد حلقه چاه های فعال در آمریکا از اوج خود که 1925 عدد بود، به 771 عدد رسیده و حدود 20 شرکت نفتی نیز ورشکسته شده اند؛ اما اغلب آن ها، شرکت های کوچک بوده اند. سهام برخی شرکت های بزرگ همچون کنتینانتال ریسورسِز طی یک سال گذشته 35 درصد افت داشته؛ اما دیگر شرکت ها، همچون پایونیر نچرال ریسورسِز تنها افتی 15 درصدی را تجربه کرده اند. 

در مجموع، هرچند تولید نفت آمریکا طی یک سالی که از زمان آغاز طرح جدید سعودی ها می گذرد 500 هزار بشکه کاهش داشته، اما این کشور هنوز رقم قابل توجه 9.1 میلیون بشکه در روز، تولید دارد. این در حالی است که سه سال پیش، میزان تولید نفت این کشور 6.8 میلیون بشکه در روز بود.

به این ترتیب، می توان گفت که نفت شیل آمریکا، خود را با شرایط وفق داده است. شرکت هایی مثل آنادارکو پترولیوم با انجام اقداماتی، توانسته اند زمان و هزینه استخراج نفت را کاهش دهند. از جمله اقدامات این شرکت ها، عدم استخراج کامل نفت از چاه ها و باقی گذاشتن بخشی از نفت در آن هاست تا زمانی قیمت ها بار دیگر افزایش پیدا کند.